Omdlenie Omdlenie, czyli krótkotrwała utrata przytomności

Poniższe informacje wyjaśniają, dlaczego niektórzy pacjenci doświadczają czasami krótkotrwałej utraty przytomności, czyli omdlenia. Jeśli wystąpią u Ciebie któreś z opisanych tu objawów, nie musi to oznaczać, że masz poważne problemy ze zdrowiem, jednak jeśli objawy się utrzymują i Cię niepokoją, skontaktuj się z lekarzem.

Czym jest omdlenie

Omdlenie to rodzaj utraty przytomności, która w tym wypadku jest krótkotrwała. Pacjent nagle traci na chwilę przytomność, po czym w pełni ją odzyskuje. Omdlenia są dość powszechne – występują u 3–4 procent ludzi na świecie.

Różne rodzaje omdleń

Jako że omdlenia zdarzają się dość często, zazwyczaj nie przejmujemy się nimi zbyt mocno. Jednak niestety przyczyną omdleń mogą być też poważniejsze problemy ze zdrowiem. Przyjrzyjmy się wybranym rodzajom omdleń.

Omdlenia odruchowe	Omdlenia kardiogenne	Omdlenia ortostatyczne	Omdlenia naczyniowo-mózgowe
występują na skutek nieprawidłowej reakcji odruchowej prowadzącej do nagłego spadku ciśnienia krwi. Gdy do mózgu dociera za mało krwi, człowiek traci przytomność.	zdarzają się, gdy serce nie pracuje prawidłowo i nie zaopatruje mózgu w wystarczającą ilość krwi. Może to być spowodowane różnymi schorzeniami serca.	są spowodowane spadkiem ciśnienia krwi po przyjęciu pozycji stojącej. Przy szybkim wstawaniu siła grawitacji sprawia, że do serca dopływa z powrotem mniej krwi. Na ogół w takich sytuacjach mózg potrafi ustabilizować ciśnienie krwi, jednak czasami to się nie udaje, co prowadzi do utraty przytomności wskutek nagłego spadku ciśnienia tętniczego.	są związane ze zmianami chorobowymi w naczyniach krwionośnych w mózgu i jego okolicach. Najczęściej przyczyną jest udar mózgu, zwężenie tętnicy szyjnej, tętniaki mózgu i inne choroby naczyń mózgowych.

Przyczyny omdleń

Jak wyjaśniono w sekcji „Różne rodzaje omdleń”, omdlenia mogą być spowodowane przez różne przyczyny, takie jak:

nagły spadek ciśnienia krwi,
długotrwałe przebywanie w pozycji stojącej,
silny ból,
strach,
zdenerwowanie lub niepokój,
intensywny kaszel, śmiech lub płacz,
ucisk na zatokę szyjną (np. z powodu za ciasnego kołnierzyka lub nacisku na szyję),
odwodnienie,
wymioty,
biegunka,
utrata krwi,
spożycie alkoholu,
niektóre leki,
choroba Parkinsona,
udar mózgu,
zwężenie tętnicy szyjnej,
tętniaki mózgu,
różne choroby naczyniowe mózgu.

Objawy związane z omdleniem

Bezpośrednio przed omdleniem mogą występować różne objawy:

uczucie pustki w głowie,
chłodna, wilgotna skóra,
uczucie osłabienia,
brak stabilności,
ból głowy,
nudności,
plamy przed oczami lub niewyraźne widzenie,
dzwonienie w uszach,
mroczki przed oczami.

Co więcej, bezpośrednio po odzyskaniu przytomności niektóre osoby czują się zdezorientowane i potrzebują kilku minut na dojście do siebie.

TU ZNAJDZIESZ WIĘCEJ INFORMACJI NA TEN TEMAT

Diagnozowanie przyczyn omdleń

Pojedyncze omdlenie spowodowane staniem w miejscu przez długi czas lub odwodnieniem zazwyczaj nie jest szkodliwe. Wiele osób doświadcza w ciągu życia jednego lub kilku epizodów omdlenia. Jednak aby stwierdzić, czy omdlenie nie było objawem poważnego problemu ze zdrowiem, konieczne jest badanie lekarskie. Próbując ustalić przyczynę omdlenia, lekarze zazwyczaj pytają pacjentów o to, jaką czynność wykonywali bezpośrednio przed utratą świadomości. Oprócz dokładnego badania fizykalnego lekarz z reguły wykonuje elektrokardiogram (EKG) w pozycji leżącej oraz przeprowadza próbę wysiłkową, aby zbadać rytm serca pacjenta. W niektórych przypadkach lekarz może też zalecić tzw. test pochyleniowy. Podczas tego badania monitoruje się EKG i ciśnienie krwi pacjenta, który zmienia pozycję z leżącej na stojącą. Jednak nawet te metody nie zawsze pozwalają ustalić przyczynę omdlenia. Jeśli to nie wystarczy, należy przeprowadzić dodatkowe badania.

Lekarz zaleci też prawdopodobnie testy laboratoryjne. Próbując zrozumieć, z czego wynikają nawracające omdlenia, lekarze badają też często dokładniej pracę serca pacjenta. Przyczyny omdleń kardiogennych nie zawsze widać na elektrokardiogramach.

Niektóre zaburzenia rytmu serca występują tylko krótkotrwale, dlatego czasem może być potrzebne długoterminowe monitorowanie EKG. Monitorowanie metodą Holtera umożliwia ciągły zapis EKG przez 24 godziny. Służy do tego przenośne urządzenie, które pacjent nosi na ciele, wykonując codzienne aktywności. Do paska pacjenta przymocowuje się zewnętrzny pętlowy rejestrator zdarzeń (ELR), którzy może rejestrować EKG nawet przez kilka dni. Dane z urządzenia mogą być przesyłane do lekarza automatycznie lub na żądanie pacjenta.

Długotrwałą obserwację rytmu serca można znacznie ułatwić poprzez wszczepienie podskórnego lub wszczepialnego monitora rytmu serca (ICM), takiego jak BIOMONITOR firmy BIOTRONIK. Takie urządzenie może pomóc zidentyfikować dotychczas nieznane przyczyny epizodów omdlenia.

Dodatkowo lekarz może przeprowadzić badanie elektrofizjologiczne serca. Metoda ta wykorzystuje specjalne elektrody wprowadzane do serca przez cewniki i umożliwia lepsze zrozumienie podłoża zaburzeń rytmu serca. Przeprowadzane przez cewniki impulsy elektryczne stymulują serce, aby wywołać kontrolowaną arytmię i ustalić rodzaj oraz źródło zaburzeń rytmu serca. Ten inwazyjny zabieg przeprowadza się w pracowni elektrofizjologii pod kontrolą rentgenowską.

TU ZNAJDZIESZ WIĘCEJ INFORMACJI NA TEN TEMAT

Leczenie omdleń

W zależności od przyczyny omdlenia leczy się na różne sposoby. Jeśli omdlenia wynikają z zaburzenia rytmu serca, lekarz musi ustalić, jaki rodzaj arytmii odpowiada za utratę przytomności. W sekcji „Tematy pokrewne” znajdziesz linki do artykułów o różnych rodzajach zaburzeń rytmu serca i sposobach ich leczenia, a także wskazówki dotyczące stylu życia, który sprzyja zdrowiu serca.