Skip to main content

Bradykardia Gdy serce bije zbyt wolno

Dzięki poniższym informacjom lepiej zrozumiesz, na czym polega bradykardia, czyli stan, w którym serce bije zbyt wolno. Jeśli wystąpią u Ciebie któreś z opisanych tu objawów, nie musi to oznaczać, że masz poważne problemy ze zdrowiem, jednak jeśli objawy się utrzymują i Cię niepokoją, skontaktuj się z lekarzem.

Image
Woman clutching her chest

Czym jest bradykardia

Bradykardia to stan, w którym serce bije zbyt wolno. Czasem można nawet odnieść wrażenie, że serce „gubi” niektóre uderzenia. Prawidłowe tętno spoczynkowe wynosi zazwyczaj od 60 do 100 uderzeń na minutę. U osób bardzo mocno wysportowanych tętno może być nawet niższe i nie musi to się wiązać z żadnym zaburzeniem. Wynika to stąd, że ich serca pracują z większą wydajnością. U takich osób jedno uderzenie serca pompuje więcej krwi niż u innych. Jednak jeśli nie jesteśmy sportowcami, zbyt wolne bicie serca może skutkować tym, że przez organizm przepływa za mało krwi. Jeżeli serce nie dostarcza do ciała wystarczającej ilości natlenowanej krwi, bradykardia (wolne bicie serca) może być poważnym problemem zdrowotnym. W niektórych rodzajach bradykardii ilość dostarczanej krwi jest wystarczająca w spoczynku, ale rytm serca nie jest w stanie się dostosować w sytuacjach wysiłku fizycznego lub stresu emocjonalnego. Niezdolność dostosowania częstotliwości rytmu serca do potrzeb organizmu zwana jest niewydolnością chronotropową.

Przyczyny bradykardii

Serce posiada naturalny rozrusznik, czyli tzw. węzeł zatokowy. Czasami w wyniku chorób, urazów lub obecności tkanki bliznowatej może dojść do uszkodzenia węzła zatokowego, a w konsekwencji do spowolnienia rytmu serca. Zaburzenie to nazywane jest zespołem chorego węzła zatokowego (SSS) lub dysfunkcją węzła zatokowego (SND). U niektórych osób dysfunkcja węzła zatokowego może prowadzić do naprzemiennego występowania wolnej i szybkiej częstotliwości rytmu serca (tzw. zespół bradykardia-tachykardia)1. Zaburzenia węzła zatokowego mogą też sprawiać, że praca serca w ogóle nie przyspiesza w sytuacjach stresu lub pobudzenia.

Inną potencjalną przyczyną bradykardii są zaburzenia układu przewodzącego serca. Układ przewodzący składa się z węzła zatokowego, węzła przedsionkowo-komorowego (węzła AV), pęczka Hisa (nazwanego od nazwiska szwajcarskiego kardiologa Wilhelma Hisa) oraz odnóg pęczka Hisa. Impulsy elektryczne powstają w węźle zatokowym i przepływają do węzła przedsionkowo-komorowego, gdzie ulegają spowolnieniu, a stamtąd trafiają do pęczka Hisa. Pęczek Hisa przewodzi impulsy do prawej i lewej komory serca poprzez swoje dwie odnogi.

Opóźnienie lub zablokowanie przewodnictwa impulsów między przedsionkiem a komorami przekłada się na nadmierne spowolnienie rytmu serca.

Zbyt wolne bicie serca może być spowodowane przez następujące czynniki2:

  • uszkodzenie tkanki serca związane z wiekiem,
  • uszkodzenie tkanki serca spowodowane chorobą lub zawałem serca,
  • wrodzona wada serca,
  • zapalenie tkanki serca (zapalenie mięśnia sercowego),
  • powikłania po operacji serca,
  • niedoczynność tarczycy,
  • brak równowagi substancji chemicznych we krwi, np. potasu lub wapnia,
  • wielokrotne zatrzymywanie się oddechu podczas snu (obturacyjny bezdech senny),
  • choroby zapalne, np. gorączka reumatyczna lub toczeń,
  • niektóre leki, w tym środki uspokajające, opioidy i leki stosowane w leczeniu zaburzeń rytmu serca, nadciśnienia i niektórych zaburzeń psychicznych.

Objawy bradykardii3

Skąd wiadomo, że przyczyną zbyt wolnego bicia serca jest choroba lub inny problem ze zdrowiem? Mogą na to wskazywać określone objawy. Należy zwracać uwagę na poniższe objawy i skontaktować się z lekarzem w razie jakichkolwiek obaw.

Objawy:

  • ból klatki piersiowej,
  • splątanie (dezorientacja) lub problemy z pamięcią,
  • zawroty głowy lub uczucie pustki w głowie,
  • szybkie zmęczenie podczas aktywności fizycznej,
  • zmęczenie,
  • omdlenie lub stan bliski omdlenia,
  • duszności. 

Oczywiście objawy te mogą mieć wiele różnych przyczyn, ale jeśli nie ustępują i są niepokojące, należy skontaktować się z lekarzem.

Image
Physician talking to a patient

Diagnozowanie bradykardii

Aby stwierdzić, czy serce pacjenta bije zbyt wolno, lekarz z reguły mierzy mu puls i wykonuje elektrokardiografię (EKG), aby sporządzić wykres aktywności elektrycznej serca. Niekiedy sama elektrokardiografia wystarcza do wskazania przyczyny bradykardii.

Ustalenie przyczyny bradykardii ma kluczowe znaczenie dla skuteczności długotrwałej terapii. Oprócz elektrokardiografii lekarz może przeprowadzić dodatkowe badania, takie jak badania krwi, RTG, USG i/lub szczegółowe badanie układu naczyń krwionośnych. Jeżeli mimo to nie uda się wykryć bradykardii, lekarz może zalecić długoterminowe monitorowanie EKG. W takim wypadku pacjent powinien nosić na ciele przenośny monitor EKG (Holter) przez około 24 godziny.

Lekarz może też uznać za stosowne dłuższą obserwację aktywności elektrycznej serca za pomocą monitora rytmu serca. Wszczepialne monitory rytmu serca mogą znajdować się w ciele pacjenta przez kilka lat. Więcej informacji na ten temat można znaleźć tutaj.

 

Image
A man laying down getting an ECG

Leczenie bradykardii

Istnieją różne metody leczenia bradykardii. Aby dobrać tę właściwą, kardiolog powinien najpierw określić przyczynę zbyt wolnej pracy serca. Jeśli serce bije zbyt wolno przez cały czas, kardiolog może zalecić wszczepienie stymulatora serca.

 

 

Image
Older woman excercising in a park

Szukasz czegoś innego?

KONTAKT