Syncope: Tijdelijk bewustzijnsverlies of flauwvallen

De onderstaande informatie zal u helpen begrijpen waarom patiënten soms tijdelijk bewustzijnsverlies of flauwvallen ervaren, ook wel bekend als syncope. De beschreven symptomen betekenen niet noodzakelijkerwijs dat u ernstige gezondheidsproblemen heeft, maar als de symptomen aanhouden en u zich zorgen maakt, neem dan contact op met uw arts.

Wat is syncope

Syncope is de medische term voor plotseling flauwvallen of het bewustzijn verliezen. Dat betekent dat u tijdelijk het bewustzijn verliest. Het bewustzijnsverlies treedt plotseling op, duurt niet lang en u herstelt er snel en volledig van. Syncope komt vrij vaak voor en treft 3 tot 4 procent van de bevolking wereldwijd.

De verschillende typen syncope

Aangezien flauwvallen heel vaak voorkomt, wordt het meestal niet als iets ernstigs gezien. Helaas kan flauwvallen echter te wijten zijn aan onderliggende gezondheidsproblemen. Laten we enkele van de verschillende typen syncope eens nader bekijken.

Reflexsyncope	Cardiale syncope	Orthostatische syncope	Cerebrovasculaire syncope
treedt op wanneer de reflexen van het lichaam niet goed worden gereguleerd, wat kan leiden tot een plotselinge daling van de bloeddruk. Dit heeft tot gevolg dat er niet genoeg bloed naar de hersenen stroomt, waardoor u flauwvalt.	gebeurt wanneer uw hart niet naar behoren kan werken en uw hersenen niet van voldoende bloed kan voorzien. Dit kan worden veroorzaakt door verschillende hartaandoeningen.	treedt op wanneer de bloeddruk daalt wanneer iemand opstaat. Dit komt door de zwaartekracht die de terugkeer van het bloed naar het hart vermindert. Meestal overwinnen de hersenen dit door de bloeddruk te stabiliseren. Maar bij orthostatische syncope vindt er geen hersencoördinatie plaats en verliest u het bewustzijn door de plotselinge daling van de bloeddruk.	gebeurt wanneer ziekten de bloedvaten in en rond de hersenen aantasten. De meest voorkomende voorbeelden zijn beroerte, carotisstenose, hersenaneurysma’s en andere vaatziekten van de hersenen.

Wat zijn de oorzaken van syncope?

Zoals uitgelegd in “De verschillende soorten syncope”, zijn er verschillende soorten en dus ook verschillende redenen waarom syncope kan voorkomen. Deze omvatten:

Plotselinge daling van de bloeddruk
Vele uren staan
Intense pijn
Extreme angst
Zich bedroefd voelen
Hoesten, lachen of hard huilen
Druk op de halsslagader (dit kan worden veroorzaakt door het dragen van te strakke halsbanden of het uitoefenen van druk op de nek)
Uitdroging
Braken
Diarree
Bloedverlies
Alcoholgebruik
Bepaalde medicaties
Ziekte van Parkinson
Beroerte
Stenose van arteriën
Hersenaneurysma's
Verschillende vaatziekten van de hersenen

Wat zijn de symptomen van syncope?

Syncope kan in verband worden gebracht met verschillende symptomen die direct vóór het flauwvallen worden ervaren:

Een licht gevoel in het hoofd
Koele en klamme huid
Gevoel van slapte
Onvast ter been
Hoofdpijn
Misselijkheid
Vlekken zien of wazig zicht
Suizende oren
Wegraken

Sommige mensen kunnen ook onmiddellijk na het weer bij bewustzijn komen verward raken en zullen een paar minuten nodig hebben om volledig te herstellen.

HIER KUNT U ER MEER OVER LEZEN

Hoe wordt syncope gediagnosticeerd?

Als u slechts één keer flauwvalt en dit is veroorzaakt door langdurig staan of uitdroging, is de oorzaak waarschijnlijk onschuldig. Veel mensen ervaren één of meer episodes van syncope in hun leven. Maar zonder een medische controle kunt u niet weten of uw bewustzijnsverlies onschadelijk of een symptoom van een ernstig gezondheidsprobleem was. Om de oorzaak van syncope te achterhalen, zal uw arts u waarschijnlijk vragen stellen over wat u deed kort voordat u flauwviel. Naast een grondig lichamelijk onderzoek zal uw arts hoogstwaarschijnlijk een elektrocardiogram (ECG) uitvoeren terwijl u ligt en een stresstest uitvoeren om uw hartritme nader te bekijken. Misschien wordt er ook een kanteltafeltest (TTT) aanbevolen. Voor deze test wordt u aangesloten op een ECG en een bloeddrukmeter om te zien of uw hartritme of bloeddruk verandert als u van liggen naar rechtop gaat. Maar zelfs met deze tests zal het soms niet mogelijk zijn om erachter te komen wat de oorzaak van uw flauwvallen is. In deze gevallen is verder onderzoek vereist.

Uw arts zal waarschijnlijk ook een aantal laboratoriumtests laten uitvoeren. Veel artsen geven er ook de voorkeur aan om uw hartfuncties nader te onderzoeken om de onderliggende redenen van de terugkerende syncope te achterhalen. De oorzaak van een cardiale syncope is bijvoorbeeld niet altijd zichtbaar met een elektrocardiogram.

Aangezien hartritmestoornissen tijdelijk kunnen voorkomen, kan het worden aanbevolen om een langdurige ECG registratie uit te voeren. Een Holter-monitoring is een 24-uurs continue registratie van een ECG. Dit wordt uitgevoerd met een draagbaar apparaat, dat tijdens de dagelijkse activiteiten kan worden gedragen. Een externe lusrecorder wordt aan de riem van de patiënt bevestigd en meet het ECG over meerdere dagen. De gegevens kunnen automatisch naar de arts worden verzonden of de patiënt kan de gegevensoverdracht starten.

Het implanteren van een subcutane hartmonitor of een implanteerbare hartmonitor (ICM), zoals de BIOMONITOR van BIOTRONIK, is zeer nuttig om het hartritme over een langere periode te observeren. Dit hulpmiddel kan de oorzaken van eerder onverklaarbare episodes van flauwvallen verklaren.

Aanvullend kan er een elektrofysiologisch onderzoek van het hart worden uitgevoerd. De arts kan met behulp van speciale katheters, hartritmestoornissen die voordien onduidelijk waren, gedetailleerder analyseren. Als de hartritmestoornissen niet spontaan opkomen, kan de arts het hart met elektrische impulsen stimuleren, via de katheter, teneinde het type en de oorsprong ervan te achterhalen. Deze invasieve procedure wordt in een EP-laboratorium uitgevoerd en met röntgenstralen gecontroleerd.

HIER KUNT U ER MEER OVER LEZEN

Hoe wordt syncope behandeld?

De behandeling van syncope is afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Als de reden voor het flauwvallen een hartritmestoornis is, moet uw arts vaststellen welke soort aandoening of hartritmestoornis de oorzaak is dat u flauwvalt.

Onder “Gerelateerde onderwerpen” vindt u links naar verschillende hartritmestoornissen en hoe deze worden behandeld, evenals tips over hoe u veranderingen in uw levensstijl kunt aanbrengen om een gezond leven voor uw hart te leiden.