Beroerte: Wanneer de hersenen niet voldoende bloed krijgen

Een beroerte treedt op wanneer de bloedtoevoer naar de hersenen volledig of gedeeltelijk is geblokkeerd. Beroertes worden veroorzaakt door een blokkade van een hersenslagader (ischemische beroerte) of door een plotselinge breuk die bloedingen in de hersenen veroorzaakt (hemorragische beroerte). Ongeveer 85 % van de beroertes is ischemisch en slechts 15 % is hemorragisch. 

1 op de 4 mensen krijgt tijdens zijn leven een beroerte. 60 % van de beroertes gebeurt bij mensen jonger dan 70 jaar. Hoewel het risico op een beroerte toeneemt met de leeftijd, komt het 16 % voor bij mensen jonger dan 50 jaar. 

In sommige gevallen gaat een voorbijgaande ischemische aanval (TIA) vooraf aan een beroerte. Een voorbijgaande ischemische aanval (TIA) wordt vaak bestempeld als een ‘miniberoerte’. Het veroorzaakt dezelfde neurologische schade als een beroerte, b.v. wazig zicht, onduidelijke spraak en tekenen van verlamming. De meeste symptomen van een TIA verdwijnen echter binnen een uur, terwijl de neurologische stoornissen veroorzaakt door een beroerte langer dan 24 uur aanhouden. Niettemin moet een TIA heel serieus worden genomen. Het geeft aan dat er iets mis is met de bloedtoevoer naar de hersenen en kan een waarschuwingssignaal zijn voor een dreigende beroerte. Het is daarom noodzakelijk om een grondige medische controle te ondergaan als u of iemand die u kent een van de bovengenoemde symptomen ervaart. Bij ongeveer 30-40 procent van alle beroertes kan via de gebruikelijke diagnostische methoden geen duidelijke oorzaak worden ontdekt. Dergelijke gevallen worden geclassificeerd als cryptogene beroertes.

Een verscheidenheid aan symptomen kan een teken zijn van een beroerte. De symptomen zijn afhankelijk van het getroffen hersengebied en de omvang van de schade aan de hersenen. Meestal wordt één kant van het lichaam aangetast. Slechts in zeldzame gevallen komen de symptomen bilateraal (beide kanten) voor. Onder andere kunnen één van de volgende symptomen worden waargenomen: 

• Gezichtsverlamming: ongelijkmatige glimlach, één kant van het gezicht hangt 
• Plotselinge zwakte of verlamming in de armen en benen 
• Wazig zicht, dubbel zicht of blindheid 
• Gevoelloosheid of prikkelend gevoel in gezicht, benen of armen 
• Evenwichtsverlies, duizeligheid 
• Spraakstoornissen: onduidelijke spraak, herhalen van woorden of lettergrepen, afasie door geheugenverlies, betekenisloze of onleesbare uitingen, volledig verlies van het vermogen om te spreken. 
• Moeilijkheden om mensen te begrijpen, verlies van oriëntatie, algemene verwarring 

Een algemene regel die het onthouden waard is, is “FAST”: Face dropping (gezicht hangend), Arm weakness (zwakte van de armen), Speech difficulties (spraakproblemen), Time to call an ambulance (tijd om een ambulance te bellen). 

Er zijn ook symptomen van een beroerte die alleen door vrouwen worden ervaren.Daarom worden vrouwen die een beroerte krijgen vaak later gediagnostiseerd dan mannen: 

• Hik 
• Misselijkheid of braken 
• Pijn op de borst 
• Vermoeidheid 
• Kortademigheid 
• Een versnelde hartslag 
• Hartinfarcten 

Om vast te stellen of u een beroerte heeft, zal uw arts eerst uw medische geschiedenis controleren. Daarna volgt een neurologisch onderzoek dat de eerste aanwijzingen zal opleveren over welke hersengebieden zijn getroffen en hoe groot de schade is. 

Een arts zal ook controleren of u een hersenbloeding (bloeding) of een ischemische beroerte (verstopte arterie) heeft. Om erachter te komen welke u heeft, zal een arts een CT (computertomografie) en een MRI (magnetic resonance imaging) uitvoeren. Het is belangrijk om te weten welk soort beroerte u heeft aangezien dit van invloed is op de therapie die u gaat krijgen. 

In het geval van een ischemische beroerte kan onderzoek met contrastmiddelen van de hersenslagaders (angiografie) helpen de geblokkeerde arteriën te lokaliseren.  

Het is ook belangrijk om erachter te komen of atriumfibrilleren de oorzaak van de beroerte is. Hoe dit wordt gediagnosticeerd, kuntt u hier lezen. (link naar AF-gedeelte) 

Als er geen oorzaak voor de beroerte kan worden gevonden, wil uw arts mogelijk een kleine hartmonitor (ook wel ICM genoemd) implanteren om erachter te komen of niet herkende atriumfibrilleren de oorzaak is. 

Bovendien kan een echografisch onderzoek van de halsslagader aanwijzingen opleveren voor aderverkalking van de hersenslagaders, wat ook een beroerte kan veroorzaken.

De behandeling van de beroerte hangt af van het type beroerte dat u heeft. 

Ischemische beroerte: 

• Intraveneuze noodmedicatie die een bloedstolsel kan afbreken. 
• Endovasculaire spoedprocedures om een beroerte direct in het vat te behandelen. 
• Medicijnen worden rechtstreeks naar de hersenen gebracht via een dunne buis, een katheter genaamd. 
• Het stolsel verwijderen met een stent-retriever met behulp van een dunne buis, een katheter genaamd. 
• Het verwijderen van de plaque die een halsslagader blokkeert door een halsslagader-endarteriëctomie uit te voeren. 
• Angioplastiek en stenting helpen de arterie te openen en te ondersteunen. Lees hier meer over deze methode: LINK 

Hemorragische beroerte: 

• Er kunnen medicijnen worden gegeven om bloedverdunning tegen te gaan en de bloeddruk te verlagen. 
• Uw arts kan een operatie uitvoeren om het bloed te verwijderen en de druk op de hersenen te verminderen als het bloedende gebied groot genoeg is. 
• Een chirurg kan chirurgisch knippen uitvoeren door een kleine klem aan de basis van het aneurysma te plaatsen om de bloedtoevoer ernaar te stoppen. 
• Een katheter kan in een arterie in de lies worden ingebracht en naar de hersenen worden geleid. De chirurg plaatst kleine afneembare coils in het aneurysma om het te vullen. 
• Als er zich een kleinere arterioveneuze malformatie bevindt in een toegankelijk deel van de hersenen, kunnen artsen deze operatief verwijderen 
• Een arts zal proberen misvormingen van bloedvaten op een minimaal invasieve manier (bijvoorbeeld met zeer gerichte stralingsbundels) te herstellen.